Chất ức chế tyrosinase là một nhóm hoạt chất làm sáng da, cải thiện tình trạng sắc tố da bao gồm thâm và nám da đang được nghiên cứu và sử dụng rộng rãi. Chất ức chế tyrosinase làm sáng da bằng cách ngăn chặn hoạt động của tyrosinase – một enzyme quan trọng trong quá trình tổng hợp sắc tố melanin, sắc tố khiến làn da bị thâm sạm và sẫm màu hơn. vậy ức chế tyrosinase là gì, cùng tìm hiểu nhé.
Tyrosinase là gì?
Tyrosinase là một enzyme oxidoreductase có liên quan đến quá trình oxy hóa – khử trong lớp biểu bì và là một enzyme chủ chốt, đóng vai trò quan trọng trong quá trình melanogenesis – một quá trình tổng hợp sắc tố melanin, là tác nhân chính tạo nên sắc tố cho da, mắt và tóc của con người.
Melanin là một trong những sắc tố phân bố rộng rãi, có thể tìm thấy trong vi khuẩn, nấm, côn trùng, thực vật, động vật có xương sống và động vật không xương sống. Ở người, melanin, cụ thể là eumelanin và pheomelanin, chịu trách nhiệm cho các màu từ nâu đến đen và vàng đến hồng tương ứng, giúp thể hiện màu sắc rõ ràng ở da, lông, tóc và đồng tử. Melanin được tiết ra bởi tế bào hắc sắc tố melanocyte phân bố trong lớp đáy biểu bì của da. Như vậy, việc tăng sắc tố melanin là nguyên nhân dẫn đến làn da sẫm màu hơn.
Với xu hướng về thẩm mỹ và làm đẹp ngày càng phổ biến thì những nghiên cứu về các hoạt chất giúp dưỡng trắng, ngăn ngừa và làm mờ thâm, nám, sạm ngày càng được tiến hành nhiều hơn, bao gồm các chất ức chế tyrosinase.
Chất ức chế tyrosinase hoạt động bằng cách liên kết và ức chế hoạt động của tyrosinase trong quá trình xúc tác tổng hợp sắc tố melanin, cụ thể là eumelanin và pheomelanin. Khi enzyme này bị bất hoạt, không có loại melanin nào trên da có thể được tạo ra.
Chất ức chế tyrosinase được chia làm 4 loại
Chất ức chế cạnh tranh (competitive inhibitors): ngăn cơ chất gắn với enzyme bằng cách cạnh tranh với cơ chất để gắn vào enzyme, do đó các chất ức chế và chất nền sẽ loại trừ lẫn nhau. Một số hoạt chất tiêu biểu trong nhóm như hydroquinone, resorcinol, flavonoid.
Chất ức chế phi cạnh tranh (uncompetitive inhibitors): chỉ có thể liên kết với phức hợp cơ chất – enzyme. Một số hoạt chất tiêu biểu trong nhóm như deoxy arbutin, luteolin, 2,6-DHAP.
Chất ức chế hỗn hợp (mix type): một chất ức chế loại hỗn hợp (cạnh tranh và phi cạnh tranh) có thể liên kết không chỉ với enzyme tự do mà còn với cơ chất. Đối với hầu hết các chất ức chế hỗn hợp, các hằng số liên kết cân bằng của chúng đối với enzyme tự do và phức hợp cơ chất – enzyme tương ứng là khác nhau. Một số hoạt chất tiêu biểu trong nhóm như acid cinnamic, aloin, dẫn xuất hydroxypyridine, dẫn xuất acid phthalic.
Một số hoạt chất có khả năng ức chế enzyme tyrosinase phổ biến hiện nay
Hoạt chất hydroquinone
Hydroquinone (HQ) đã được sử dụng trong nhiều thập kỷ để điều trị các rối loạn tăng sắc tố da khác nhau bao gồm melasma, tàn nhang và tăng sắc tố sau viêm. Ngoài ra, nó còn được sử dụng như một hoạt chất làm sáng da cho mục đích mỹ phẩm.
Acid kojic
Acid kojic (KA) là một chất chuyển hóa tự nhiên được sản xuất bởi nấm, có khả năng ức chế hoạt động tyrosinase trong quá trình tổng hợp melanin. Nó làm giảm sự tăng sắc tố bằng cách ức chế sản xuất tyrosinase tự do đồng thời cũng là một chất chống oxy hóa mạnh. Acid kojic thường được sử dụng ở nồng độ từ 1% đến 4%.
Hoạt chất arbutin
Arbutin là một trong những hoạt chất làm sáng da và khử hắc sắc tố phổ biến rộng rãi nhất trên thế giới.
Arbutin, dẫn xuất beta-D-glucopyranoside của hydroquinone, là một hợp chất có nguồn gốc từ thực vật được tìm thấy trong lá khô của một số loài thực vật bao gồm bearberry (arctostaphylos uva-ursi), blueberry, cranberry và cây lê. Arbutin ức chế hoạt động của tyrosinase trong quá trình tổng hợp melanin và là một chất chống oxy hóa và chống viêm.
Acid azelaic
Acid azelaic là một acid dicarboxylic xuất hiện trong các loại ngũ cốc như lúa mì, lúa mạch đen và lúa mạch và được ứng dụng nhiều trong da liễu. Acid azelaic đã được chứng minh là ức chế hoạt động tyrosinase, làm giảm sự hình thành các tế bào melanocytes và có đặc điểm chống viêm, làm cho nó trở thành một thay thế hấp dẫn cho liệu pháp trị nám.
Hoạt chất mequinol
Mequinol là một dẫn xuất của hydroquinone, tuy nhiên cơ chế hoạt động của nó vẫn còn chưa được làm rõ hoàn toàn. Mequinol hoạt động như một chất nền cho tyrosinase, do đó ức chế sự hình thành tiền chất melanin.
Acid ascorbic (vitamin C)
Acid ascorbic (vitamin C) là một hoạt chất tự nhiên và là một chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể.
Vitamin C ức chế tổng hợp melanin thông qua tương tác với các ion đồng (Cu) tại vị trí hoạt động của tyrosinase và ức chế hoạt động của enzyme tyrosinase, do đó giúp làm giảm sự hình thành melanin. Tuy nhiên, vitamin C là một hoạt chất không ổn định, nó thường được sử dụng kết hợp với các hoạt chất khác để điều trị rối loạn tăng sắc tố trong da liễu.
Tyrosinase là một enzym đóng vai trò thiết yếu trong quá trình tổng hợp melanin, nên sự ức chế hoạt động của nó được coi là một phương pháp hợp lý và khả thi để ngăn ngừa sự tích lũy melanin quá mức trong da. Do đó, các chất ức chế tyrosinase được đánh giá là hoạt chất tiềm năng và hấp dẫn trong điều trị rối loạn tăng sắc tố, làm sáng da, cải thiện tình trạng thâm mụn. Tuy nhiên, nếu muốn sử dụng chất ức chế tyrosinase để làm đẹp thì cần phải hiểu rõ thông tin về hoạt chất, hiểu về làn da và tình trạng da hiện tại.
Phòng Khám Da Liễu Doctor Acnes:
Địa chỉ: 283/34 Cách Mạng Tháng 8, P.12, Q.10, Thành phố Hồ Chí Minh.
Hotline: 07 0838 0878.
