Cồn là thành phần thường thấy trong các sản phẩm chăm sóc da và mỹ phẩm như kem chống nắng, tẩy trang, sữa rửa mặt hay toner. Tuy nhiên, một số người tiêu dùng có xu hướng hạn chế sử dụng các sản phẩm có chứa cồn vì cho rằng cồn gây hại cho da, làm da trở nên khô, bong tróc và kích ứng.Vậy có nên sử dụng mỹ phẩm có chứa cồn hay không? Cồn có tác động như thế nào lên da và liệu cồn có hại cho da không?
Phân loại cồn trong mỹ phẩm
Cồn khô (drying alcohol)
Cồn khô trong mỹ phẩm có đặc tính giống với cồn trong rượu bia, cấu trúc hóa học có chuỗi carbon ngắn, khối lượng phân tử nhỏ nên dễ bay hơi, có tính sát khuẩn và hút ẩm. Các loại thường gặp bao gồm ethanol, ethyl alcohol, benzyl alcohol, isopropyl alcohol…
Cồn béo (fatty alcohol)
Cồn béo trong mỹ phẩm là loại cồn được cho là có nhiều công dụng và an toàn hơn cồn khô. Một số loại cồn béo thường gặp bao gồm cetyl alcohol, cetearyl alcohol, stearyl alcohol, myristyl alcohol. Cồn béo thường được sử dụng làm chất nhũ hóa, giúp phân tán các phân tử dầu trong môi trường nước để tránh hiện tượng phân tách lớp.
Làm sạch da
Trong một số loại toner, nước tẩy trang, cồn được sử dụng để giúp loại bỏ dầu nhờn, bụi bẩn, làm sạch lỗ chân lông. Đối với làn da tiết nhiều dầu, những sản phẩm nền cồn giúp da khô thoáng, giảm tắc nghẽn nang lông. Tuy nhiên, với những bạn da khô, da nhạy cảm thì cồn có thể gây khô da và kích ứng.
Chất bảo quản
Với đặc tính sát khuẩn, cồn trong mỹ phẩm có thể đóng vai trò như một chất bảo quản. Sản phẩm sẽ được bảo quản nếu thành phần có chứa ethanol từ 20% trở lên. Tuy nhiên trên thị trường, các sản phẩm chăm sóc da chỉ chứa tối đa khoảng 5-10% cồn. Với nồng độ này thì ethanol thường không phải là chất bảo quản chính mà chỉ có tác dụng bổ trợ.
Cải thiện kết cấu của sản phẩm
Với một số loại mỹ phẩm có kết cấu đặc như kem chống nắng, khi bôi có cảm giác bết dính, nặng mặt thì cồn có khả năng làm cho kết cấu sản phẩm nhẹ đi, giúp dễ dàng thoa đều sản phẩm trên da và cải thiện cảm giác khi dùng. Các sản phẩm nền cồn thường mang lại cảm giác mát và khô thoáng sau khi sử dụng. Ngoài ra, như đã đề cập ở trên, một số loại cồn béo có khả năng nhũ hóa, ngăn các thành phần dầu và nước bị phân tách, giúp ổn định sản phẩm.
Cồn trong mỹ phẩm có hại không?
Một số nhận định cho rằng, cồn có thể gây viêm da, kích ứng, phá vỡ hàng rào bảo vệ da, gây khô da và mất nước. Khi nhắc đến những tác dụng không mong muốn trên thì loại cồn được đề cập đến chính là cồn khô (ethanol, methanol, isopropanol, alcohol denat…). Cồn béo hay nhiều người còn gọi là cồn tốt, là loại cồn an toàn, lành tính và có nhiều công dụng trong làm mềm da và dưỡng ẩm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nhất là khi dùng cetyl alcohol với liều lượng quá nhiều, cũng có thể gây bít tắc nang lông dẫn đến nguy cơ hình thành nhân mụn ẩn.
Kết quả từ các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm
Một số nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho rằng cồn khô có thể làm chết tế bào da, kích thích phản ứng viêm, làm biến tính protein và làm chậm hoạt động enzyme. Trong các thử nghiệm này, cồn được cho tiếp xúc trực tiếp với tế bào, nồng độ khoảng 0,5%, trong điều kiện môi trường kín để tránh cồn bay hơi, thường kéo dài khoảng 24 tiếng.
Kết quả từ các nghiên cứu lâm sàng
Nghiên cứu lâm sàng về ảnh hưởng của cồn lên da chủ yếu chỉ có các tiến hành đánh giá tác động của các loại nước sát khuẩn, nước rửa tay khô với nồng độ ethanol từ 60 – 70% trở lên, tần suất tiếp xúc khoảng 5 – 100 lần/ngày để mô phỏng quy trình vệ sinh tay của các nhân viên y tế.
Kết quả từ các nghiên cứu này cũng không thể hiện được hoàn toàn tác động của cồn trong mỹ phẩm lên da mặt, vì mặc dù da mặt nhạy cảm hơn da tay nhưng nồng độ cồn trong mỹ phẩm thường tối đa chỉ từ 5 – 10% với tần suất sử dụng khoảng 1 – 2 lần/ngày.
Cách sử dụng mỹ phẩm có chứa cồn một cách an toàn
Như vậy, cồn trong mỹ phẩm không hoàn toàn có hại nhưng cũng như không an toàn tuyệt đối. Trên thực tế, không chỉ cồn mà tất cả các thành phần trong mỹ phẩm đều như vậy, nếu dùng không đúng liều lượng, tần suất, không phù hợp với tình trạng da thì đều có nguy cơ gặp phải tác dụng không mong muốn.
Tùy thuộc vào tình trạng da
Nếu bạn có nền da cực kỳ nhạy cảm, làn da đang bị tổn thương bởi hóa chất hoặc làn da sau khi thực hiện các liệu pháp xâm lấn, không nên dùng các loại mỹ phẩm chứa cồn vì nguy cơ kích ứng cao. Để ước lượng trong sản phẩm có chứa bao nhiêu cồn, có thể kiểm tra bảng thành phần của sản phẩm, thường các chất sẽ được liệt kê theo thứ tự nồng độ giảm dần, từ cao đến thấp.
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng
Mặc dù cồn trong mỹ phẩm không xấu nhưng cũng có nguy cơ gây ra những tác dụng không mong muốn. Vì vậy, chỉ nên cân nhắc dùng các sản phẩm nền cồn khi lợi ích vượt trội so với nguy cơ. Đối với những sản phẩm chăm sóc da hằng ngày như tẩy trang, sữa rửa mặt, toner không nhất thiết phải sử dụng các loại có chứa cồn vì có nhiều sản phẩm không cồn nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả làm sạch và cân bằng độ ẩm.
Như vậy, cồn hầu như rất phổ biến trong mỹ phẩm với một số công dụng như giúp hoạt chất thấm sâu vào da, làm chất bảo quản, cải thiện kết cấu sản phẩm. Cồn trong mỹ phẩm được chia thành hai loại chính là cồn khô và cồn béo. Cồn khô trong mỹ phẩm có thể gây một số nguy cơ như kích ứng, khô da, mẩn ngứa. Trong khi cồn béo thì thường lành tính và khá an toàn.
Phòng Khám Da Liễu Doctor Acnes:
Địa chỉ: 283/34 Cách Mạng Tháng 8, P.12, Q.10, Thành phố Hồ Chí Minh.
Hotline: 07 0838 0878.
